Drie breinen zijn van invloed op onze gezondheid, waaronder de geestelijke en emotionele gezondheid. Waar de focus vooral ligt op het hoofdbrein, zeker bij het begrijpen en verklaren van ‘mentale’ problemen, zoals depressie, lijkt steeds meer wetenschappelijk onderzoek ook de andere twee breinen, het hart en de buik, hierbij te betrekken. Dit is in navolging van de Oosterse traditie van de drie Dan Tiens, de drie breinen, die al eeuwen lang van groot belang worden gezien. Het hoofdbrein is niet superieur; de drie breinen werken samen. Hoe kunnen we depressie duiden aan de hand van deze Oosterse traditie, lees je in dit artikel.
Dit artikel is geheel onafhankelijk tot stand gekomen. Momenteel heeft FREEYA zich alleen als partner aangemeld bij www.bol.com. Bij een eventuele aankoop via dit artikel bij deze webshop zal FREEYA een klein percentage als commissie kunnen ontvangen, zonder extra kosten voor jou. Met deze opbrengsten kan meer tijd en liefde worden besteed aan de website en steun je FREEYA om meer content te maken. FREEYA raadt alleen producten aan die Femke zelf gebruikt. Bij een eventuele bestelling schakelt u met de leverancier en niet met FREEYA. Voor meer informatie, zie bol.com affiliate marketingprogramma.
Hoofdbrein
Depressie wordt vaak voornamelijk gerelateerd aan je brein, je hersenen, en bestempeld als psychische of geestelijke stoornis. Dat is ook niet vreemd, omdat sombere gedachten en piekeren volgens onderzoek gezien worden als belangrijke oorzaken van (het voortduren van) een depressie.
Naast depressieve gedachten wordt ook vaak gedacht aan een disbalans van bepaalde lichaamsstofjes, die in de hersenen worden aangemaakt. Het stofje serotonine wordt onder andere geproduceerd in de pijnappelklier. Deze klier maakt onderdeel uitmaakt van je hersenen. Het stofje beïnvloed bijvoorbeeld je stemming, zelfvertrouwen en emoties. Deze klier is ook verantwoordelijk voor melatonine en het slaap/waakritme. Het is dan ook niet vreemd dat insomnia of andere slaapproblemen ook tot het depressie klachtenlijstje kunnen behoren.
Hart- en abdominale brein
In de Oosterse traditie wordt geloofd dat een mens niet één maar liefst drie breinen of ‘Tan Tiens’ heeft, namelijk ook het hartbrein en het buikbrein. De drie breinen staan op verschillende manieren met elkaar in verbinding, bijvoorbeeld neurologisch, biochemisch en energetisch, maar functioneren ook los van elkaar. Tevens kunnen ze elkaar beïnvloeden.
De Westerse aanname dat het hoofdbrein hoofdverantwoordelijke is voor de verwerking van emoties en percepties wordt inmiddels ingehaald door onderzoeksresultaten die laten zien dat ook andere organen hier invloed op hebben, waaronder het hart met haar eigen zenuwstelsel en een overvloed aan zenuwcellen.
Hartbrein
Onze emoties beïnvloeden de hartslag; via de eigenschappen van de hartslag informeert het hart het lichaam, over het emotionele welzijn van het lichaam. Het hartritme als reactie op stressvolle en/of negatieve emoties heeft o.a. een nadelig effect op de cognitie, ademhaling, de verplaatsing van zuurstof en voedingsstoffen en daardoor ook op onze algehele gezondheid.
Positieve en/of blije emoties zorgen voor vermindering van stress, meer harmonie en effectiviteit van verschillende systemen, zoals het immuunsysteem of zenuwstelsel en consistente hartslag en een meer gestructureerd elektromagnetisch veld. Deze verbetering in structuur en ordening zorgen in het algemeen voor mentale en emotionele verbetering, zoals mentale helderheid, emotionele stabiliteit, verbeterde intuïtie en cognitief vermogen.
Het stofje oxytocine wordt na bijvoorbeeld uitgebreid knuffelen (ook) uitgescheiden door het hart en wordt daarom ook wel het knuffelhormoon genoemd. Dit hormoon is o.a. van invloed op ons tolerantieniveau, sociale intelligentie en de capaciteit om een liefdesrelatie en vriendschap aan te kunnen gaan.
Buikbrein
De spijsvertering heeft een eigen zenuwstelstel, het enterisch zenuwstelsel genaamd en bevat een veelvoud van het aantal zenuwstellen van het hartbrein. In het Westen is het ‘buikbrein’ ook wel bekend als het ‘tweede brein.’ De buik heeft haar eigen sensorisch systeem van voelen, leren en herinneren. Veel van onze emotionele reacties, stemmingen en gevoelens van welzijn zouden beïnvloed worden door de buik. De overgrote meerderheid (zo’n 90%) van de serotonine productie vindt daarnaast in dit brein plaats.
Sombere gevoelens en stress beïnvloeden onze spijsvertering, maar omgekeerd hebben spijsverteringsproblemen of -pijn ook een effect op onze gemoedsgesteldheid en cognitie. Langdurige stress of emotionele uitdagingen leiden ertoe dat chemische processen anders verlopen in ons lichaam en van negatieve invloed zijn op onze gezondheid, vitaliteit en gemoedstoestand. Op deze manier zou de de link tussen het Prikkelbaredarmsyndroom en depressie verklaard worden.
De openbaring van Oosterse invalshoek
In het artikel ‘Negatieve emoties: functie als innerlijk kompas’ wordt aangegeven wat uitdagende emoties, zoals angst en boosheid, voor ons kunnen betekenen. In de buik vindt niet alleen de vertering van spijs plaats, maar volgens de Oosterse traditie ook de vertering van emoties. Indien negatieve emoties niet verwerkt kunnen worden, heeft dat nadelige gevolgen. Onverwerkte emoties kunnen namelijk al dan niet bewust in de buik tot blokkades leiden en tot chronische spanning leiden in de darmen, vergelijkbaar bij stress gerelateerde knopen in spieren.
Indien je met depressieve klachten naar een Westerse geneeskundige gaat, wordt er nu waarschijnlijk nog minder snel gevraagd naar of een link gelegd met de gezondheid van je buik, darmflora of spijsverteringsproblemen. Gelukkig wordt deze connectie steeds serieuzer genomen en is het vaker onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Het darmmicrobioom, of wel bacteriën, virussen en schimmels in je darmen, blijk erg belangrijk voor zowel je fysieke als mentale gestel, zie bijvoorbeeld het onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
De Oosterse traditie is zich al eeuwen bewust van het belangrijke verband tussen ‘hoofd’ en ‘buik’. Het is waarschijnlijk een kwestie van tijd totdat de Westerse geneeskunde zich steeds serieuzer zal verdiepen in ‘hoofd’ en ‘buik’ gerelateerde klachten, ziektes, verbanden en aanpassingen zal maken op behandelmethodes op de weg naar herstel van o.a. een depressie. Tot die tijd kan een tweesporenbeleid gekozen worden van Oosterse wijsheden en de Westerse praktijk!
